ไมเกรน ใครสงสัยกันมั่งเกิดขึ้นได้อย่างไร/ทฤษฎีว่าด้วยไมเกรน
ทฤษฎีที่ 1: ทฤษฎีเกี่ยวกับหลอดเลือด (vascular theory) ทฤษฎีนี้ถูกคิดขึ้นมาในช่วงปี พ.ศ. 2483 โดย Wolff (แพทย์ชาวอเมริกัน) ซึ่งอธิบายว่า อาการนำก่อนปวดศีรษะชนิดออรา เกิดจากหลอดเลือดในสมองมีการหดตัว และเมื่อหลอดเลือดที่หดตัวขยายตัวออก จะทำให้มีอาการปวดศีรษะตามมา โดยหลักฐานสนับสนุนคือ พบหลอดเลือดนอกกะโหลกศีรษะมีการขยายตัวและเต้นตุ้บๆ และการให้ยาช่วยให้หลอดเลือดหดตัว ทำให้อาการปวดศีรษะดีขึ้น ส่วนการให้ยาที่ขยายหลอดเลือด ทำให้อาการปวดศีรษะรุนแรงขึ้น
อย่างไรก็ตาม ทฤษฎีนี้ไม่สามารถอธิบายอาการนำก่อนปวดศีรษะชนิดไม่มีออรา รวมทั้งอาการร่วมที่เกิดระหว่างไมเกรนว่าเกิดได้อย่างไร นอกจากนั้น ยาบางตัวซึ่งไม่มีผลในการหดตัวของหลอดเลือด แต่ก็สามารถบรรเทาอาการปวดศีรษะไมเกรนได้ รวมทั้งการตรวจภาพหลอดเลือดสมองก่อนเกิดอาการและระหว่างเกิดอาการ ก็ไม่สนับสนุนทฤษฎีนี้ ดังนั้นปัจจุบัน ทฤษฎีนี้จึงไม่ค่อยเป็นที่ยอบรับ
ทฤษฎีที่ 2 และ 3 :ทฤษฎีเกี่ยวกับเซลล์ประสาท หลอดเลือด และสารสื่อประสาทร่วมกัน (neurovascular theory) Leao ชาวบราซิล เป็นผู้เสนอทฤษฎีนี้ในปี พ.ศ. 2487 ซึ่งอธิบายว่า เซลล์ประสาทในสมองบางตัวเกิดการตื่นตัว และปล่อยสารสื่อประสาท (สารเคมีที่มีหน้าที่ส่งต่อสัญญาณระหว่างเซลล์ประสาท) กระตุ้นเซลล์ประสาทใกล้เคียงให้ตื่นตัว และส่งต่อสัญญาณไปเรื่อยๆ การที่เซลล์ประสาทถูกกระตุ้นนี้ นำมาอธิบายการเกิดอาการนำก่อนการปวดศีรษะของผู้ป่วยได้ ส่วนอาการปวดศีรษะของผู้ป่วยอธิบายได้จาก เมื่อเซลล์ประสาทถูกกระตุ้นไปเรื่อยๆ จนไปกระตุ้นกลุ่มเซลล์ประสาทเฉพาะชนิดหนึ่ง เรียกว่า trigerminal nucleus ซึ่งจะปล่อยสารเคมีหลายชนิดที่มีผลก่อให้เกิดอาการปวดเข้าสู่หลอดเลือด นอกจากสารเคมีกลุ่มนี้ก่อให้เกิดอาการปวดแล้ว ยังมีผลทำให้หลอดเลือดขยายตัวอีกด้วย
จากทฤษฎีนี้ มีผู้ค้นพบเพิ่มเติมต่อไปอีกมากมาย เช่นจุดเริ่มต้นของการเกิดไมเกรน น่า จะมาจากเซลล์ประสาทในก้านสมอง (ควบคุมการหายใจ การทำงานของหัวใจ หลอดเลือด และความเจ็บปวด) และในสมองส่วนธาลามัส (สมองส่วนกลางที่ควบคุมสมดุลการรับรู้ความรู้ สึกของร่างกาย เช่น ด้านเสียง แสง และการได้ยิน) และได้มีการค้นพบว่าสารสื่อประสาทบางตัว คือ โดปามีน (dopamine) และซีโรโทนิน (serotonin) ที่มีบทบาทสำคัญในการทำให้เกิดอาการต่างๆในไมเกรน และยังพบยาที่สะกัดการทำงานของสารสื่อประสาทที่ช่วยรักษาอาการปวดศีรษะไมเกรนได้ เป็นต้นต้น
 |
| ภาพที่1: แสดงจุดต่างๆของสมองที่อาจเป็นสาเหตุไมเกรนตามทฤษฎี |
 |
| ภาพที่ 2 ลักษณะ แสงออร่าที่ผู้ป่วยมองเห็น |
อ้างอิง
1.ข้อมูลโรคไมเกรน โดยคุณหมอ สลิล ศิริอุดมภาส
http://goo.gl/rFm511
2.ภาพ
http://goo.gl/9s3PYm
3.สรีระวิทยาของสมอง
http://goo.gl/kPDqZa
